آتش بازی طبیعی آسمان در شبهای پاییزی؛ تماشای جذابترین شهاب باران سال را از دست ندهید
به گزارش وبلاگ انجمن ها، بارش شهابی یک پیش آمد آسمانی در آسمان شب است که در هنگام عبور سیارهٔ زمین در پیمودن جهت مدار خود از میان توده ای از ذرات در فضا (شهاب واره) رخ می دهد. در جریان این روی داد تعداد زیادی شهاب واره در جو زمین می سوزند. هر بارش شهابی در ناحیهٔ مشخصی از آسمان اتفاق می افتد و به این محل کانون بارش گفته می گردد. جهت حرکت شهاب ها متفاوت است، ولی امتداد جهت آن ها به کانون بارش آن روی داد منتهی می گردد.
رصد 120 شهاب در هر ساعت در آسمان
در سراسر سال بارش های شهابی بسیار وجود دارد که می توان برای رصد و ثبت آن ها برنامه ریزی کرد؛ اما بارش شهابی جوزایی که که امروز در آسمان کشور به اوج رسیده با سایرین تفاوت دارد.
24 تا 30 آذر ماه آسمان با بارش شهاب ها به عنوان مهم ترین رخداد نجومی سال 99 روبرو هستیم که بعضی این شهاب باران ها را با برخورد شهاب سنگ با زمین اشتباه می گیرند.
مسعود عتیقی، مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران، درباره بارش دو پیکری جوزایی که امروز دوشنبه در آسمان ایران به اوج رسید، اظهار کرد: در بامداد امروز دوشنبه، 24 آذر بارش شهابی در ساعت 4 و 30 دقیقه به اوج رسید. صورت فلکی دو پیکر یکی از صور فلکی منطقه البروج بوده و کانون بارش شهابی دو پیکری در زمینه این برج فلکی است. خوشبختانه با وجود ماه نو در این تاریخ، آسمان عاری از آلودگی نوری ماه است و تا 120 شهاب به عنوان میزان بارش شهابی ساعتی سرسویی ZHR برای این بارش پیش بینی می گردد.
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران ادامه داد: معمولا عامل بارش های شهابی دنباله دار ها هستند و با برخورد ذرات میلیمتری و میکرومتری به جای مانده از دنباله دار ها با جو زمین، طی یک فرآیند خاص در فاصله 100 تا 150 کیلومتری از سطح زمین درخششی ایجاد می گردد که ما از آن به عنوان بارش شهابی یاد می کنیم. عامل بارش دو پیکری نه یک دنباله دار بلکه بنا به اعلام سازمان فضایی ناسا در سال 2003، سیارک فیتون 3200 است.
بارش شهابی جوزایی پرفروغ ترین بارش سالیانه
بارش شهابی جوزایی یا همان Geminid meteor shower، یکی از بارش های پرفروغ سالیانه است فعالیتش از 14 آذر آغاز می گردد و تا 26 آذر ماه ادامه دارد. این بارش به حدی پرفروغ هستند که به نوعی آتش بازی آسمان در شب های سرد سال محسوب می شوند. بارش شهابی جوزایی در میان تمام بارش های شهابی از همه پرفروغ تر است. شاید بتوان این بارش را جذاب ترین پدیده رصدی سال 99 دانست که زیر آسمانی صاف و به دور از آلودگی نوری جلوه نمایی می نماید.
رصد این بارش شهابی با چشم غیرمسلح امکان پذیر است. شهاب هایی که با درجات متفاوتی از درخشندگی گاهی کم فروغ و گاهی بسیار درخشان هستند. شهاب های بسیار درخشان که درخشندگی اش بیشتر سیاره زهره است به آذرگوی معروف هستند.
شهاب و شهاب سنگ چه تفاوتی با هم دارند؟
شهاب سنگ ها اجرام طبیعی هستند که توسط جاذبه زمین، به سمت آن کشیده شده و پس ازعبوراز جو به سطح زمین برخورد می نمایند.این اجرام می توانند شامل تکه هایی ازسیارک ها، دنباله دارها و… باشند. سقوط شهاب سنگ ها ممکن است با ظهورآتش و سپس انفجار همراه باشد.
اندازه شهاب سنگ ها یا سنگ های فضایی یا شهاب سنگ معمولا حالت گرد و غبار تا سیارک های کوچک است. هنگامی که سنگ های فضایی با سرعت زیاد وارد جو زمین (یا سیاره دیگری مانند مریخ) می شوند و می سوزند گلوله های آتشین یا شهاب نامیده می شوند. شهاب سنگ ها قطعه ای از یک سیارک هستند. بیشتر سنگ های آسمانی که به زمین می رسند شهاب سنگ های عظیمتری بوده اند که شکسته یا منفجر شده اند. تخمین دانشمندان این است که هر روز حدود 48 و نیم تن (44،000 کیلوگرم) ماده شهاب سنگ بر روی زمین می بارد. اما معمولا عامل بارش های شهابی دنباله دار ها هستند و با برخورد ذرات میلیمتری و میکرومتری به جای مانده از دنباله دار ها با جو زمین، طی یک فرآیند خاص در فاصله 100 تا 150 کیلومتری از سطح زمین درخششی ایجاد می گردد که ما از آن به عنوان بارش شهابی یاد می کنیم.
سنگ های فضایی با سرعتی برابر با ده ها هزار مایل در ساعت حرکت می نمایند و به دلیل فشاری که به آن ها وارد می گردد، سنگ خرد می گردد و یک شعله درخشان ایجاد می گردد. معمولاً سنگی که به زمین می رسد کمتر از پنج درصد از شی اصلی است که از بیرون از جو آغاز به حرکت نموده است. این سنگ های آسمانی قطعه هایی از شهاب هستند و به طور معمول اندازه آن ها بین یک سنگریزه تا یک مشت دست است.
تا به امروز بیش از 50 هزار شهاب سنگ در زمین پیدا شده است. از این تعداد 99.8 درصد از سیارک ها حاصل می گردد. کسر کوچک باقی مانده (یعنی 0.2 درصد) شهاب سنگ ها تقریباً به طور مساوی بین شهاب سنگ های مریخ و ماه تقسیم شده است.
بیش از 60 سنگ آسمانی شناخته شده از مریخ در اثر برخورد شهاب سنگ ها با مریخ ایجاد شده و به زمین رسیده اند. همه این قطعات سنگ های آذرین بلور شده از ماگما هستند و بسیار شبیه سنگ های زمینی با بعضی ترکیبات مشخص هستند که نشان دهنده منشاء آن ها از مریخ است.
تنها ورود شهاب سنگ عظیم به جو زمین در تاریخ معاصر رویداد تونگوسکا در سال 1908 بود. این شهاب سنگ به یک قسمت دور افتاده از سیبری در روسیه برخورد کرد، اما کاملاً به زمین نرسید. در عوض در هوا چند مایل بالاتر از سطح زمین منفجر شد. نیروی انفجار به حدی نیرومند بود که درختان منطقه ای به عرض صد ها مایل را از بین برد.
در سال 2013 دنیا با یک گلوله آتشین درخشان که در بالای آسمان چلیابینسک، روسیه حرکت می کرد روبرو شد. این گلوله آتشین، شهاب سنگی به اندازه یک خانه بود که با سرعتی بیش از 11 مایل (18 کیلومتر) در ثانیه وارد جو شد و 14 مایل (23 کیلومتر) بالاتر از سطح زمین منفجر شد. این انفجار انرژی معادل حدود 440،000 تن TNT را آزاد کرد و موج انفجاری ایجاد کرد که باعث شکستن شیشه ها و پنجره ها تا مساحت 200 مایل مربع (518 کیلومتر مربع) و آسیب رساندن به ساختمان ها شد. بیش از 1600 نفر در این انفجار زخمی شدند که بیشتر آسیب ها به دلیل شکستن شیشه بود.
باشگاه وبلاگ انجمن ها
منبع: گردشبان