دوربین دیجیتال را بشناسیم (بخش سوم:نوردهی صحیح) - وبلاگ انجمن ها

به گزارش وبلاگ انجمن ها، عکاسی. هنر دیدن. هنری که از روز اول پیدایش اش پیوندی جدایی ناپذیر با فناوری و علم داشته است. البته در عکاسی، بدون دانش حداقلی از فناوری به کار رفته در دوربین و چاپ، نمی توان به بالاترین سطح این هنر رسید. لزوم تسلط بر تمام توانایی های دوربین پس از انقلاب دیجیتال و هجوم فناوری های پیشرفته و مفید دوچندان شده است. با ما در خبرنگاران همراه باشید تا در چند مقاله پیوسته با دوربین دیجیتال و اصولی پایه ای عکاسی دیجیتال آشنا شویم.

گاهی نوردهی و درک آن مارا می ترساند. پس بهتر است از پایه شروع کنیم. وقتی که عکس می گیرید، تصویر توسط نوری ثبت می گردد که از محیط به حسگر دوربین شما می رسد. برای ثبت صحیح تصویر، به میزان تعیینی از نور نیاز داریم. اگر این میزان کم باشد، تصویر نهایی تاریک و به اصطلاح(Under-Exposed)می گردد. و اگر بیش از حد نیاز نور ببیند، روشن تر از حد لازم و به اصطلاح(Over-Exposed) می گردد.میزان نوری که به حسگر دوربین می رسد به 3 عامل کلیدی بستگی دارد: دیافراگم، سرعت شاتر و ایزو. روزنه یا دیافراگم (که با عدد F تعیین می گردد-م)، کنترل می کند که چه میزان نور وارد لنز گردد. دیافراگم بازتر(عدد F کوچکتر-م) نور بیشتری را وارد می کند و دیافراگم بسته، نور کمتر. سرعت شاتر تعیین می کند که شاتر چه مدت باز بماند. دیافراگم و سرعت شاتر به صورت هماهنگ نوردهی مناسب را تعیین می کنند و اگر شما یکی را تغییر دهید می بایست آن یکی را نیز تغییر دهید. برای مثال اگر شما سرعت شاتر را افزایش دهید (که باعث کاهش زمان نور دیدن حسگر و باز ماندن شاتر می گردد)، سپس مجبورید دیافراگم را بازتر کنید تا همان میزان قبلی(قبل از تغییر سرعت شاتر) نور به حسگر برسد. مترجم: سرعت و دیافراگم با هم هماهنگ هستند. اگر با تنظیم یکی، باعث شدید نوردهی کم گردد، با افزایش نوردهی آن یکی، باید این موضوع را جبران کنید. متغیر دیگری که بر روی نور تصویر اثر می گذارد، ایزو(ISO) است. عدد ایزو میزان حساسیت حسگر به نور را تعیین می کند. هرچه ایزو کمتر باشد، حساسیت حسگر به نور کمتر شده و در نتیجه تصویر تیره تر می گردد. مترجم: همیشه سعی کنید حساسیت ایزو را فقط در صورت اجبار بالا ببرید. مثلا وقتی نور حتی با تنظیم سرعت شاتر کم و دیافراگم باز کافی نیست. حتی در دوربین های پیشرفته امروزی نیز ایزوی بالا باعث افزایش نویز و کاهش کیفیت نهایی می گردد. برای تخمین دیافراگم، سرعت شاتر لازم و ایزو برای ثبت نور مناسب در عکس، دوربین شما به وسیله نورسنج داخلی خود، نور منعکس شده از محیط را اندازه گیری می کند. کلمه کلیدی اینجا (انعکاس) است. نورسنج دوربین فرض می کند که صحنه مقابلش شامل تمامی تن ها می گردد پس سعی می کند آن ها را به درستی و کامل به نمایش بگذارد. این بدین معناست که برخی از شرایط نوری دوربین را سردرگم می کنند. صحنه های تیره Over-Exposed می شوند و صحنه ها روشنUnder-Exposed. چرا که دوربین فکر می کند تمامی تن ها به اندازه هم در صحنه وجود دارند.

صحنه های تیره

نورسنج دوربین تلاش می کند نوردهی را بر طبق میانگین تن های میانی انجام دهد. وقتی تصویر تیره است و بخش های روشن کم هستند،نور سنج بخش های روش را به عنوان میانگین در نظر می گیرد و تصویر بیش از حد نور می گیرد.(Over-Exposed)

صحنه های مملواز تن های میانی

صحنه هایی مثل صحنه بالا که به طور نسبی بخش روشن، تن های میانی و سایه های تیره را به اندازه هم دارند، برای سیستم نورسنجی دوربین شما مشکل زیادی ایجاد نخواهند کرد.

صحنه های روشن

مثل اتفاقی که در صحنه های تاریک افتاد، دوربین کل صحنه را با میانگین تن های میانی در نظر می گیرد. پس در نتیجه این صحنه ها از جمله صحنه های برفی، بخش های روشن کمی خاکستری ثبت می شوند. مترجم: منظور این است که دوربین همیشه تصور می کند که هر سه نوع نور: روشن، تیره، و متوسط در تصویر وجود دارند و وقتی یکی از این نوع نور بیشتر باشد دوربین سردرگم می گردد.

چطور هیستوگرام را بخوانیم

شما می توانید بر روی نمایشگر دوربینتان هستوگرام را فرا بخوانید(معمولا با فشردن دکمه Info در حالت نمایش عکس- م). با این کار می توانید در مورد پخش تن های نور و رنگ در عکس گرفته شده تصمیم بگیرید. محور افقی روشنایی پیکسل ها را نشان می دهد که با رنج تاریک مطلق در سمت چپ و روشن مطلق در سمت راست تعیین می گردد. محور عمودی تعداد پیکسل های دارای آن شرایط نوری را تعیین می کند.

Under-Exposed یا نوردهی کمتر از مناسب

نرسیدن نور کافی به حسگر می تواند ناشی از سرعت شاتر خیلی زیاد، دیافراگم خیلی بسته یا هردو باشد. هیستوگرام این تصویر کاملا متمایل به چپ است. این موضوع باعث پدیده Clipping می گردد. در Clipping وقتی عکس را چاپ می کنیم بخش های کم نور کاملا تیره چاپ می شوند و چزئیات در سایه ها از بین می فرایند.

نوردهی مناسب

هیستوگرام در این حالت با تن های تصویر شما هم خوانی دارد. با نوردهی مناسب صحنه های روشن، هیستوگرامی زنگوله شکل در سمت چپ دارند و صحنه های تیره هیستوگرامی زنگوله مانند در سمت راست. برای صحنه های نور روز، طوری نوردهی کنید که هیستوگرام تا جای ممکن به سمت راست متمایل گردد البته زیاده روی نکنید چرا که باعث Clipping می گردد.

Over-Exposed یا نور دهی بیش از حد

در این حالت بیش از حد لازم نور به حسگر رسیده است. مشاهده کنید که چقدر پخش نور در هیستوگرام به سمت راست هدایت شده است و بخش های روشن Clip شده اند. اگر این عکس را چاپ کنید بخش های روشن کاملا سفید می شوند و جزئیات از بین می رود.

حالت های نورسنجی

نور سنجی چند منطقه ای یا Multi-Zone Metering

این حالت که در دوربین های مختلف بسته به شرکت سازنده آن ها با نام های matrix, evaluative, multi-segment و pattern metering شناخته می شوند، همه در یک هدف کار می کنند. این حالت معمولا حالت نورسنجی پیش فرض وقتی دوربین را روشن می کنید است. در حالت Multi-Zone دوربین صحنه را به چند بخش تقسیم می کند تا هر بخش را به صورت مجزا نورسنجی کند. سپس مجموع نتایج را برای نورسنجی کل صحنه در نظر می گیرد.

نورسنجی مرکزی یا Centre-weighted metering

نور سنجی مرکزی نیز کل صحنه را در نظر می گیرد ولی بر %60 مرکزی تمرکز دارد. این حالت بیشتر در عکاسی پرتره کاربرد دارد مخصوصا اگر مدل (سوژه) در مرکز کادر باشد. نورسنجی مرکزی می تواند به راحتی توسط بخش های خیلی روشن یا خیلی تیره گول بخورد! ولی در این حالت پیش گویی نیاز به تصحیح نور دهی نسبت به حالت چند منطقه ای آسان تر است.

نوردهی نقطه ای یا Spot Metering

این حالت دقیق ترین حالت نوردهی است چرا که به شما امکان می دهد نقطه کوچک و خاصی از صحنه را برای نوردهی انتخاب کنید. ولی تشخیص نقطه مناسب با تن میانی که برای نوردهی مناسب است نیاز به تمرین زیاد دارد. برای آسان کردن این موضوع، بسیاری از عکاسان کارت استاندارد خاکستری یا همان Gray Card را در همان شرایط نوری صحنه قرار می دهند و بر طبق آن نورسنجی می کنند. قیمت این کارت ها متفاوت است و در انواع مختلفی در بازار موجود می باشد با وبلاگ انجمن ها همراه باشید چرا که در مقاله بعدی دیافراگم را شرح خواهیم داد.

در سرانجام از شما دعوت میکنیم برای مشاهدهی تعیینات دوربین و لنزاز بخش محصولات زومیت استفاده کنید؛ مجموعهی کاملی از دوربین کانن، نیکون، سونی، پاناسونیک و دیگر برندهای معتبر در این بخش برای مقایسه تعیینات و اطلاع از قیمت دوربین در اختیار شما قرار گرفته است.

منبع: Digital Camera World