بازی های فکری رومیزی میان بازی های رنگارنگ موبایلی گُم شده اند - وبلاگ انجمن ها

به گزارش وبلاگ انجمن ها، جواهری، تولیدکننده بازی رومیزی می گوید: برای استفاده از بازی های رومیزی فرهنگسازی درستی در کشور صورت نگرفته است.

به گزارش، بازی. (اِ) هر کار که مایه ٔ سرگرمی باشد. رفتار بچگانه و غیر جدی برای سرگرمی. کار تفریحی. لَعب. (حاشیه ٔ برهان قاطع). لهو: سر شهریاران به رزم اندر است... ترا دل به بازی و بزم اندر است /فردوسی پس بازی گوی شد خسرو... بر یکی تازی اسب کُه پیکر. فرخی (دیوان چ دبیرسیاقی ص 125.)

در عصر حاضر بازی در بازی های رایانه ای، موبایلی، کنسولی و اسباب بازی های جامد خلاصه شده است، می بینیم که بچه ها و بزرگسالان با بازی های موبایلی سرگرم هستند و گاه خودشان را قهرمان هر یک از بازی ها می دانند و حتی با هم در رقابت و کل کل هستند بازی کنسولی یا موبایلی را تا مرحله آخر رفتند و توانستند امتیاز های زیادی کسب کنند. دیگر از بازی های رومیزی خبری نیست که همه دور هم جمع می شدند و در تعامل و مصاحبه بازی می کردند. بازی هایی که از زمان های گذشته برای مردم جذاب بود حتی خیلی ها می گفتند که غارنشینان هم از این بازی استفاده می کردند و خودشان را سرگرم می کردند. بازی هایی که تاریخچه لش به 5000 سال پیش از میلاد برمی شود، اما امروزه طرفداران زیادی ندارد یا اگر هم داشته باشد بسیار کم است و بازی ها وِرد زبانشان نیست.

قدیمی ترین بازی دنیا که باستان شناسان اطمینان دارند در زمره بازی ها قرار می گرفته سنت (senet) نام دارد که در مصر باستان بازی می کردند روش بازی کردن سنت تعیین است و امروزه هم می توان آن را بازی کرد. داستان این بازی دونفره به این توضیح است که مصری ها معتقد بودند هر انسانی هم زادی ست که بعد جسمانی ندارد و در واقع روح آن فرد محسوب می شود. آن ها به این هم زاد کا می گفته اند. در باور مصریان باستان کا همان چیزی است که بعد از مرگ انسان به سرزمین مردگان می رود و پس از طی مراحل چندگانه در نهایت به بهشت یا جهنم رهسپار می شود. در این بازی هر بازیکن نقش کای خود را در مواجهه با این مراحل چندگانه تا سرمنزل نهایی بازی می کند و باید سعی کند به بهترین و سریع ترین روش از موانع پیشرو عبور کند و خود را به بهشت برساند. البته در دوران قدیم تاس به شکل مدرن امروزی که ما می شناسیم یعنی یک چندوجهی منتظم اختراع نشده بود و به جای آن از چیزی به نام قاپ استفاده می شد. قاپ استخوانی در بدن شتر است که به شکل یک چندوجهی نامنتظم است و آن را مثل تاس پرتاب می کنند و مانند تاس هر وجهی معنای خاص خود را دارد..

اما بعد ها در شهر سوخته بازی به عنوان نرد بوده که در حال حاضر هم جزء پرطرفدارترین بازی ها است با اسامی مختلفی آوازه اش تا قبرس و امپرطوری روم و بین النهرین هم رسیده بود. نرد یکی از قدیمی ترین بازی های شناخته شده دنیا به حساب می آید که باستان شناسان قدمت آن را 2500 سال قبل از میلاد تخمین زده اند. چیزی که در شهر سوخته پیدا شده شامل چند تاس و دو سری دوازده تایی مهره است که برای این بازی استفاده می شده است. البته داستان ها درباره این بازی به این شکل روایت شده که یکی از امپراطوران روم با نام کلادیوس به این بازی به شدت علاقه داشته و نسخه های نفیس آن را ساخته حتی دستور داده که نقشه بازی پشت ارابه اش حکاکی شود البته رومیان باستان به این بازی تابولا می گفتند. خیلی ها بر این امر صحه گذاشتند که در آن دوران این بازی ها برای طبقات اشراف بود از همیم رو طبقه متوسط جامعه برای سرگرمی بازی به عنوان دوز را ابداع کردند و بعد هم بازی یاتزی؛ یاتزی بازی ای است که با تاس ریختن و امتیازشماری پیش می رود که در آن هر بازی کن با ریختن 5 تاس در هر نوبت باید شانس خود را مدیریت کند و امتیاز بیشتری را با توجه به آن چه شانس برایش رقم زده به دست آورد. این بازی در واقع تمرینی است برای پذیرش اقبال بد در زندگی و مدیریت اتفاقات مختلف و حتی ناگوار. تمام این ها را بیان کردیم که به این نقطه برسیم بازی رومیزی، فکری و سرگرمی در دوران قدیم تا چه اندازه مورد استفاده قرار می گرفته و در میان طرفدارانش محبوب بوده است و همه در کنار یکدیگر سرگرم می شدند.

2300 سال پیش بازی هایی به نام تَفی بودند که به نوعی اجداد شطرنج امروزی به حساب می آیند تفی مجموعه ای از بازی ها است که روی یک صفحه شبیه به شطرنج -البته با تعداد خانه های متفاوت از ابعاد 7 در 7 تا 13 در 13- و با دو رنگ مهره بازی می شده است. منشا این بازی کشور های اسکاندیناوی و نورس هستند. البته در هند بازی ای به اسم چاتورانگا وجود داشت که از نیاکان شطرنج به شمار می آید. به هر تقدیر شطرنج به روایات مختلفی 500 سال قبل از میلاد در شکل باستانی خود پدید آمده است، اما در سال 1851 اولین تورنمنت رسمی شطرنج برگزار شد و شطرنج را به طور رسمی از رسته بازی ها به رسته ورزش ها منتقل کرد. اما امروزه بازی های رومیزی دستخوش تغییراتی شده و نوع بازی ها متفاوت شده است حتی بسیاری از این بازی ها به در قالب بازی های کامپیوتری هم درآمدند و مورد استقبال هم قرار دریافتد.

در دنیای بازی های رنگارنگ موبایلی امروزه برد گیم ها به سختی مخاطبان خود را نگه داشتند، اما در دنیا هنوز طرفداران خاص خودش را دارد. در هفته های آینده بزرگترین نمایشگاه بردگیم در اسِن آلمان برگزار خواهد شد و یکی از تولیدکنندگان بازی های رومیزی برای اولین بار در این نمایشگاه حضور دارند اشکان جواهری یکی از تولیدکنندگان بازی های رومیزی درباره حضورش در این نمایشگاه می گوید: گروه ما نزدیک به 5 یا 6 سال است که در زمینه بازی های رومیزی (بردگیم) فعالیت می کند و با ساخت و تولید بازی ها تصمیم گرفتیم که در بزرگترین نمایشگاه بردگیم آلمان شرکت کنیم برای طی کردن پروسه و شرکت در این نمایشگاه با مرجع بازی های رومیزی به نام بُردگیم گیک به معنی خوره های بازی های رومیزی ارتباط گرفتیم، البته این معتبرترین گروه دنیا در زمینه بازی های رومیزی هستند که اگر کسی قصد دارد بازی ثبت کند یا وارد این حوزه شود باید به عنوان مرجع بازی خود را در مرجع ثبت کند. این مرجع به صورت دقیق و پیوسته برنامه های مختلف دارند، ایونت های دنیای دارند، در هر نمایشگاه های خارجی شرکت می کنند و منبع معتبر در بازی های رومیزی دنیا هستند.

او ادامه می دهد: هر سال در شهر های مختلف نمایشگاه بازی برگزار می شود که نمونه آن نمایشگاه اسِن آلمان است که بزرگترین نمایشگاه بازی در دنیا به حساب می آید. گروه بازی سازی ما اولین گروه ایرانی است که امسال در این نمایشگاه غرفه گرفته ایم تا بازی های رومیزی مان را در فضا و سطح گسترده تر معرفی کنیم و در معرض نمایش مخاطبان قرار دهیم. بازی های رومیزی ما برای شرکت در این نمایشگاه با عنوان شب مافیا، اسم وفامیل که اقتباسی هستند و بازی دو خوان و آخرین ایستگاه که طراحی مجموعه مان است که البته در تهران منتشر نشده است، از همین رو ما قصد داریم در نمایشگاه این بازی ها را معرفی کنیم تا ناشر خارجی امتیاز این بازی ها را بخرد. البته یکی دیگر از امتیازات دریافت لایسنس است. همچنین برای اینکه با شرکت های مختلف در زمینه بازی ها مشارکت و تعامل داشته باشیم تا با اندیشه ها و تفکرات دیگر فعالان این حوزه آشنا شویم که هم شرایط را بهتر بسنجیم و هم بازی را برای آنان توضیح دهیم که بازی چگونه است و روش بازی به چه نوعی است!

جواهری درباره نوع حمایت های دولتی از بازی های رومیزی و کسانی که در این زمینه فعالیت دارند، می گوید: هر چقدر به دنبال این بودیم که از سوی دولت برای اجرای طرح بازی های رومیزی و معرفی آن به مخاطبان یاری و حمایتی بگیریم، اما هیچکس ما را در این راه یاری نکرد. همچنین با ستاد فناوری های نرم و هویت ساز دراین باره صحبت کردیم، استقبال هم کردند، اما هیچ نوع حمایتی صورت نگرفت.

او درباره ممیزی ها و سختی های ثبت بازی های رومیزی ادامه می دهد: ببینید یک بازی به نام پدرخوانده ساخته شده است که در ژانر وحشت است و شخصیت های موجود در بازی یکدیگر را می کُشند، این بازی سال گذشته به عنوان بازی برتر شناخته شد، امتیاز های زیادی گرفت، در جشنواره ها شرکت کرد و جوایز بسیاری کسب کرد حتی وزیر ارشاد از غرفه آنان در جشنواره بازدید کرد و تریبون خوبی برایشان ایجاد شد، با این حال من بازی طراحی کردم و به کانون پرورش فکری بچه ها و نوجوانان بُردم تا بازی را ثبت کنند، اما به موضوعاتی ایراد دریافتد مثلا چرا فلان شخصیت چاقو دستش است یا اینکه چرا فلانی اسمش این است با ایراداتی آن را ثبت نکردند در حالی که من بازی شب مافیا را که طراحی کردم رده سنی مثبت 16 هم داشت، اما ثبت نکردند و گفتند که باید اصلاحات بر روی آن انجام شود. این نوع تبعیض هایی که وجود دارد مانع پیشرفت این نوع بازی های رومیزی می شود.

این تولیدکننده بازی ها رومیزی بیان می کند: حتی می بینیم که در بسیاری از بازی ها موادمخدر مصرف می کنند یا دزدی و غارت در آن بازی وجود دارد حتی رده سنی هم در آن قید نشده است، ثبت شده و مخاطبان با آن بازی می کنند، ولی به بازی که در آن شخصیتی چاقو دستش گرفته ایراد می گیرند. یا در بازی دوخوان به عنوان قلدر ایراد دریافتد که این عنوان نباید وجود داشته باشد، اما از عنوان قاتل ایرادی ندریافتد گویا قلدربازی فرهنگ غلطی است که نباید جوانان ما آن را یاد بگیرند، اما قاتل را نمی دانم چرا ایراد ندریافتد. در حالی که این بازی رده سنی مثبت 16 می خورد.

جواهری می گوید: با توجه به تمام سختگیری ها و ممیزی درباره تولید بازی رومیزی در کشورمان و ایراداتی که نسبت به بعضی موارد گرفته می شود، می بینیم که بازی های خارجی در این زمینه وارد کشور شده که تمام این المان های چاقو و... دارد و مخاطبان زیادی هم با آن بازی می کنم البته من مخالف واردات بازی های خارجی نیستم بلکه مخالف رفتار های دوگانه متولیان این امر هستم، زیرا نمی توان به تولیدکننده های ایرانی ایراداتی را بگیرند و مانع تولید بازی هایشان شوند از طرفی هم بازی های خارجی در بازار پُر شود و برنامه ها و بازی های ویدئویی بازار را از آن خود کنند.

او درباره فرهنگسازی بازی های سرگرمی و فکری رومیزی ادامه می دهد: اولین قدم در زمینه فرهنگسازی تفهیم واژه های تخصصی بازی است. زیرا زمانی که اسم بازی می آید بیشتر ذهن ها به سمت اسباب بازی می رود. اسباب بازی همون TOY و بازی به GAME معروف است که اگر اسم گیم هم می آید ذهن ها به سمت بازی های موبایلی و رایانه ای می رود و بازی رومیزی نادیده گرفته می شود. باید فرهنگسازی کنیم که بازی های سرگرمی و فکری رومیزی هم درمیان مردم شناخته شود.

منبع:مهر